207

آگاهی از مشخصات فنی و الزامات نگهداری، به ویژه در مورد مایعات و سیالات مصرفی، یکی از اساسی‌ترین پایه‌های حفظ سلامت، افزایش طول عمر و تضمین عملکرد بهینه هر خودرویی به شمار می‌رود. خودروی پژو 207، که به عنوان یک هاچ‌بک محبوب و پرکاربرد در بازار ایران شناخته می‌شود، نیز از این قاعده مستثنی نیست. شناخت دقیق نوع، کیفیت، و زمان تعویض سیالات مختلف، نه تنها از هزینه‌های گزاف تعمیرات پیشگیری می‌کند، بلکه تجربه رانندگی ایمن و مطمئنی را نیز فراهم می‌آورد. این گزارش با هدف ارائه یک مرجع کامل و تخصصی، تمامی جزئیات مربوط به سیالات کلیدی این خودرو را بر اساس داده‌های فنی موجود بررسی و تحلیل می‌کند.

پژو 207 از پیشرانه شناخته‌شده و پرکاربرد TU5 بهره می‌برد که یک موتور 1.6 لیتری (1587 سی‌سی)، 4 سیلندر و 16 سوپاپ تنفس طبیعی است. این پیشرانه قادر به تولید حداکثر توان 105 اسب بخار در 5800 دور در دقیقه و 142 نیوتن‌متر گشتاور در 4000 دور در دقیقه است. مدل‌های مختلف این خودرو با دو نوع جعبه‌دنده، شامل 5 دنده دستی و 4 دنده اتوماتیک، عرضه شده‌اند. از منظر فنی، شتاب صفر تا صد این خودرو در مدل دستی حدود 11.6 ثانیه و در مدل اتوماتیک 12.6 ثانیه گزارش شده است. مصرف سوخت ترکیبی آن نیز برای مدل دستی 6.6 لیتر و برای مدل اتوماتیک 7.1 لیتر در هر 100 کیلومتر اعلام شده است.  یکی از نکات کلیدی و حائز اهمیت در مورد این خودرو، همسانی فنی آن با بسیاری از مدل‌های پیشین، به خصوص پژو 206 تیپ 5، است. این اشتراک در پلتفرم و پیشرانه، زنجیره‌ای از مزایا را به دنبال دارد. از آنجا که پیشرانه TU5 سال‌هاست در بازار ایران حضور داشته و اطلاعات فنی و دانش نگهداری آن به طور گسترده‌ای در دسترس است، توصیه‌های مربوط به روانکارها و سیالات مصرفی برای پژو 207 به طور مستقیم و با اطمینان بالا قابل استفاده است. این امر، انتخاب و تهیه قطعات یدکی و مایعات مصرفی را برای مالکان بسیار آسان‌تر کرده و فرایند نگهداری را از پیچیدگی خارج می‌سازد. این همسانی فنی، یک الگوی مهم در اکوسیستم خدمات‌رسانی این خودرو به شمار می‌رود و به عنوان یک مزیت رقابتی در بازار خودروهای کارکرده نیز تلقی می‌شود.   

روغن موتور نقشی فراتر از یک روانکار ساده ایفا می‌کند. این سیال وظایف متعددی از جمله روانکاری قطعات متحرک برای کاهش اصطکاک و سایش، خنک‌کاری موتور از طریق انتقال حرارت، پاک‌سازی رسوبات و ذرات، و آب‌بندی فضای بین پیستون و سیلندر را بر عهده دارد. انتخاب روغن موتور با مشخصات فنی صحیح، عملکرد و دوام پیشرانه پژو 207 را مستقیماً تحت تأثیر قرار می‌دهد.

مشخصات استاندارد روغن موتور

  • ویسکوزیته (SAE): این شاخص که توسط انجمن مهندسین خودرو (SAE) تعریف می‌شود، میزان گرانروی یا ضخامت روغن را در دماهای مختلف نشان می‌دهد. برای پژو 207، دو گرید اصلی   10W-40 و 5W-40 توصیه می‌شود. عدد اول (پیش از حرف W) نشان‌دهنده عملکرد روغن در دمای سرد و عدد دوم، عملکرد آن در دمای بالا است. روغن   10W-40 در اکثر شرایط آب و هوایی معتدل و گرم مناسب است، در حالی که روغن 5W-40 به دلیل ویسکوزیته کمتر در دمای پایین، برای مناطق سردسیر و استارت‌های اولیه در هوای سرد کارایی بهتری دارد. اکثر کارشناسان فنی، با توجه به پیشرفت تکنولوژی و عملکرد بالاتر، استفاده از روغن‌های تمام‌سنتتیک  5W-40 را برای اکثر آب‌وهوای ایران مناسب‌تر می‌دانند.   
  • سطح کیفی (API/ACEA): استاندارد API (مؤسسه نفت آمریکا) کیفیت روغن را برای موتورهای بنزینی (با حرف S) و دیزلی (با حرف C) دسته‌بندی می‌کند. هرچه حرف دوم در دسته‌بندی API به انتهای الفبا نزدیک‌تر باشد، کیفیت و عملکرد روغن بالاتر است. برای پژو 207، حداقل سطح کیفی مورد تأیید    

    SL است، اما توصیه می‌شود از روغن‌هایی با سطوح کیفی بالاتر نظیر SM، SN و یا جدیدترین استاندارد SP استفاده شود. استفاده از روغن با کیفیت بالاتر، محافظت بهتری در برابر سایش، تشکیل رسوب و اکسیداسیون فراهم می‌کند، که به افزایش عمر مفید موتور کمک شایانی می‌نماید   

ظرفیت و فواصل زمانی تعویض

منابع مختلف مقادیر کمی متفاوت برای حجم روغن مورد نیاز پژو 207 ارائه می‌دهند که این تفاوت ناشی از روش تخلیه روغن است. حجم روغن مورد نیاز با احتساب تعویض فیلتر روغن، بین 3.75 تا 3.8 لیتر و بدون تعویض فیلتر، حدود 3.3 لیتر است. با توجه به تجربه کارشناسان و برای اطمینان از پاک‌سازی کامل سیستم، همواره توصیه می‌شود که روغن با فیلتر آن به صورت همزمان تعویض گردد و حجم استاندارد 3.75 لیتر در نظر گرفته شود.   

در مورد فواصل تعویض روغن موتور نیز، اختلاف‌نظرهایی میان توصیه‌های رسمی و تجربیات کارشناسان وجود دارد. دفترچه راهنمای برخی خودروها ممکن است فواصل طولانی‌تری (تا 10,000 کیلومتر) را پیشنهاد دهد، اما به دلیل شرایط رانندگی، ترافیک سنگین و کیفیت سوخت در ایران، اکثر کارشناسان فنی توصیه می‌کنند که روغن موتور پژو 207 را در بازه‌های کوتاه‌تر، یعنی هر 5,000 تا 7,000 کیلومتر، تعویض کنید. این اقدام پیشگیرانه، از تجمع رسوبات و کاهش خواص روانکاری جلوگیری کرده و به حفظ سلامت موتور کمک می‌کند. همچنین، فیلتر روغن و فیلتر هوا نیز باید در هر سرویس دوره‌ای تعویض شوند.   

روغن گیربکس یا واسکازین، سیالی حیاتی برای روانکاری و خنک‌کاری چرخ‌دنده‌ها و اجزای داخلی سیستم انتقال قدرت است. انتخاب واسکازین مناسب، عملکرد روان گیربکس، کاهش صدا و لرزش و افزایش طول عمر آن را تضمین می‌کند. پژو 207 در دو مدل دنده دستی و اتوماتیک از روغن‌های متفاوتی استفاده می‌کند.

روغن گیربکس دستی

گیربکس مدل‌های دنده دستی پژو 207، برای عملکرد صحیح به واسکازینی با استاندارد API GL-5 و ویسکوزیته SAE 75W-80 نیاز دارد. این استانداردها برای محافظت از چرخ‌دنده‌ها در برابر فشارهای بالا و سایش ضروری هستند. ظرفیت مورد نیاز برای تعویض کامل واسکازین در این نوع گیربکس، حدود 2 لیتر است. توصیه می‌شود که تعویض واسکازین گیربکس دستی هر 40,000 تا 60,000 کیلومتر انجام شود تا از عملکرد بهینه آن اطمینان حاصل گردد.   

روغن گیربکس اتوماتیک

گیربکس‌های اتوماتیک پژو 207، عمدتاً از نوع 4 سرعته AL4 هستند. این گیربکس‌ها ساختاری پیچیده‌تر و حساس‌تر نسبت به نمونه‌های دستی دارند و روغن گیربکس در آن‌ها علاوه بر روانکاری، وظیفه انتقال نیرو و خنک‌کاری را نیز بر عهده دارد. به همین دلیل، استفاده از روغن با مشخصات فنی دقیق و تعویض به موقع آن بسیار حیاتی است. استانداردهای توصیه شده برای این گیربکس شامل    

Esso LT 71141 یا استانداردهای معادل آن نظیر Dex VI و DW-1 است.   

حجم روغن مورد نیاز برای گیربکس اتوماتیک بسیار بیشتر از نوع دستی است و برای تعویض کامل به حدود 6 لیتر روغن نیاز دارد. فواصل تعویض واسکازین در این نوع گیربکس، معمولاً هر 60,000 کیلومتر توصیه می‌شود. با توجه به پیچیدگی این سیستم، تعویض روغن به روش‌های سنتی که منجر به تخلیه ناقص می‌شود، توصیه نمی‌گردد. بهترین روش، استفاده از دستگاه‌های تمام‌اتوماتیک است که روغن قدیمی را به طور کامل از سیستم خارج کرده و روغن جدید را جایگزین می‌کند تا عملکرد و دوام گیربکس تضمین شود.   

روغن ترمز یک سیال هیدرولیک غیرقابل فشرده‌شدن است که نیروی وارد شده به پدال ترمز را به لنت‌ها و کالیپرها منتقل می‌کند. این سیال نقشی حیاتی در عملکرد صحیح و ایمنی سیستم ترمز دارد.

استاندارد و فواصل تعویض

برای سیستم ترمز پژو 207، استفاده از روغن با استاندارد DOT4 الزامی است. این استاندارد به حداقل نقطه جوش روغن ترمز اشاره دارد که هرچه بالاتر باشد، مقاومت سیال در برابر حرارت ناشی از ترمزگیری‌های شدید بیشتر خواهد بود و از پدیده «تبخیر» و از دست دادن عملکرد ترمز جلوگیری می‌کند.   

ظرفیت مخزن روغن ترمز در پژو 207 حدود 0.55 لیتر است. از آنجایی که روغن ترمز به مرور زمان رطوبت هوا را جذب می‌کند و این امر باعث کاهش نقطه جوش آن و افت عملکرد ترمز می‌شود، زمان تعویض آن بر خلاف سایر سیالات، بر اساس زمان و نه فقط مسافت پیموده شده اهمیت می‌یابد. توصیه می‌شود روغن ترمز پژو 207 هر 2 سال یکبار یا پس از طی مسافتی حدود 50,000 تا 60,000 کیلومتر، هر کدام که زودتر فرا رسید، تعویض گردد. تغییر رنگ روغن ترمز به سمت قهوه‌ای تیره یا کدر شدن آن نیز یک نشانه بصری مهم برای فرا رسیدن زمان تعویض است.   

در مدل‌های مجهز به فرمان هیدرولیک، این سیال وظیفه دارد با انتقال فشار، چرخش فرمان را برای راننده آسان سازد. کمبود یا افت کیفیت روغن هیدرولیک می‌تواند منجر به سفت شدن فرمان و ایجاد صداهای غیرعادی شود.

استاندارد و فواصل تعویض

برای سیستم فرمان هیدرولیک پژو 207، استانداردهای Dexron II یا ATF II توصیه می‌شوند. جالب توجه است که این استانداردها گاهی اوقات با روغن‌های مورد استفاده در برخی گیربکس‌های اتوماتیک نیز مشترک هستند که نشان از یکپارچگی فنی در سیستم‌های مختلف خودرو دارد. ظرفیت مخزن روغن هیدرولیک معمولاً کمتر از یک لیتر و حدود 0.5 تا 1 لیتر (875 سی‌سی) است. با توجه به حساسیت این سیستم، فواصل تعویض روغن هیدرولیک فرمان حدود 50,000 تا 80,000 کیلومتر یا هر 4 تا 5 سال یکبار توصیه می‌شود.   

مایع خنک‌کننده، که به اشتباه تنها با نام ضدیخ شناخته می‌شود، یک سیال چهارفصل است که در تمام طول سال نقشی حیاتی ایفا می‌کند. این مایع در زمستان از یخ‌زدگی آب در سیستم خنک‌کاری جلوگیری می‌کند و در تابستان با بالا بردن نقطه جوش، مانع از جوش آمدن موتور می‌شود. همچنین، ترکیبات موجود در آن از زنگ‌زدگی، خوردگی و رسوب‌گذاری در رادیاتور و مجاری موتور جلوگیری می‌نماید.   

مشخصات و فواصل تعویض

مایع خنک‌کننده مناسب برای پژو 207 باید بر پایه اتیلن گلیکول باشد. توصیه استاندارد، ترکیب این مایع با آب مقطر به نسبت 50:50 است. استفاده از آب مقطر به جای آب شهری، به دلیل عدم وجود املاح و مواد معدنی، از تشکیل رسوبات در طولانی‌مدت جلوگیری می‌کند.   

ظرفیت سیستم خنک‌کاری پژو 207 بسته به مدل آن کمی متغیر است، اما به طور میانگین حدود 6 تا 7.1 لیتر است. فواصل تعویض این مایع به نوع فناوری ساخت آن بستگی دارد. ضدیخ‌های معدنی (I.A.T) عمر مفید کمتری دارند و توصیه می‌شود سالانه تعویض شوند. در مقابل، ضدیخ‌های با فناوری اسیدهای آلی (O.A.T) که با استانداردهایی نظیر    

G12 شناخته می‌شوند، طول عمر بیشتری (تا 3 سال) دارند و عملکرد بهتری در برابر خوردگی ارائه می‌دهند.   

گریس یک روانکار نیمه‌جامد است که برای قطعاتی با حرکت کند و تحت فشار بالا (مانند بلبرینگ‌ها و مفاصل) استفاده می‌شود، جایی که روغن نمی‌تواند به خوبی باقی بماند. این ماده با ایجاد یک لایه ضخیم، از سایش قطعات جلوگیری کرده و آن‌ها را در برابر عوامل محیطی نظیر آب، گرد و غبار و زنگ‌زدگی محافظت می‌کند.   

انواع و نقاط کاربرد

گریس‌های پایه لیتیوم به دلیل مقاومت بالا در برابر فشار، دما و آب، به عنوان گریس‌های همه‌کاره و مناسب برای اکثر قطعات خودرو توصیه می‌شوند. در پژو 207، گریس‌کاری در نقاط کلیدی زیر اهمیت دارد:   

  • بلبرینگ چرخ‌ها: این قطعات تحت فشار و اصطکاک بالایی قرار دارند و گریس‌کاری منظم به افزایش عمر آن‌ها کمک می‌کند.   
  • اجزای سیستم تعلیق و جلوبندی: قطعاتی مانند بوش‌ها و مفاصل، برای جلوگیری از سایش و کاهش صداهای اضافی، نیاز به روانکاری دارند.   
  • اتصالات سیستم فرمان: گریس‌کاری مفاصل و میل فرمان، نرمی و دقت فرمان‌پذیری را حفظ می‌کند.   

فواصل پیشنهادی برای گریس‌کاری قطعات، به طور کلی هر 50,000 تا 100,000 کیلومتر یا هر 2 تا 3 سال یکبار توصیه می‌شود. 

جدول زیر خلاصه‌ای از مشخصات و فواصل سرویس‌های دوره‌ای سیالات و روانکارهای کلیدی پژو 207 را ارائه می‌دهد. این جدول به عنوان یک چک‌لیست سریع و کاربردی، می‌تواند برای مالکان این خودرو مرجع قرار گیرد.

نوع سیال ویسکوزیته (SAE) / استاندارد کیفی ظرفیت (تقریبی) فاصله تعویض (توصیه کارشناس)
روغن موتور 10W-40 یا 5W-40، API SN/SP (بالاتر از SL) 3.75 لیتر (با فیلتر) هر 5,000 تا 7,000 کیلومتر
روغن گیربکس دستی SAE 75W-80، API GL-5 2 لیتر هر 40,000 تا 60,000 کیلومتر
روغن گیربکس اتوماتیک استاندارد AL4 (مانند Esso LT 71141 یا Dex VI) 6 لیتر (تعویض کامل) هر 60,000 کیلومتر
روغن ترمز DOT4 0.55 لیتر هر 2 سال یا 50,000 کیلومتر
روغن هیدرولیک فرمان Dexron II یا ATF 0.5 تا 1 لیتر هر 50,000 کیلومتر
مایع خنک‌کننده پایه اتیلن گلیکول (با نسبت 50:50) 6 تا 7.1 لیتر سالانه (معدنی) یا هر 3 سال (آلی)
گریس‌ها پایه لیتیوم به میزان لازم هر 50,000 تا 100,000 کیلومتر

در نهایت، موفقیت در نگهداری بهینه خودروی پژو 207 در گرو توجه دقیق به جزئیات فنی و رعایت منظم فواصل سرویس‌های دوره‌ای است. استفاده از سیالات با مشخصات صحیح و خودداری از به‌کارگیری محصولات نامرغوب یا غیراستاندارد، تنها راه برای تضمین عملکرد پایدار و افزایش طول عمر قطعات حیاتی خودرو است. از آنجا که پژو 207 اشتراکات فنی بسیاری با پژو 206 تیپ 5 دارد، دانش فنی و دسترسی به قطعات مصرفی آن در بازار به وفور یافت می‌شود که یک مزیت مهم محسوب می‌گردد.

برای افرادی که قصد خرید یک پژو 207 کارکرده را دارند، این دانش فنی به ابزاری کلیدی تبدیل می‌شود. هنگام بازدید خودرو، فراتر از ظاهر آن، تاریخچه نگهداری و فاکتورهای سرویس‌های دوره‌ای را بررسی کنید. از مکانیک متخصص بخواهید تمامی سیالات ذکر شده در این گزارش را از نظر سطح، رنگ و شفافیت معاینه کند. وجود هرگونه نشتی در اطراف موتور، گیربکس، سیستم ترمز یا فرمان هیدرولیک، می‌تواند نشانه‌ای از مشکلات جدی و هزینه‌بر در آینده باشد. یک خودروی سالم، تاریخی شفاف از سرویس‌ها و سیالاتی با کیفیت و بدون آلودگی دارد. توجه به این نکات فنی، شانس یک خرید مطمئن و اقتصادی را به شدت افزایش می‌دهد.